Kompendium wiedzy Przebudowa w już istniejących budynkach:
Renowacja łazienki z natryskiem bez brodzika

Przebudowa w już istniejących budynkach
Przebudowa w już istniejących budynkach

W skrócie

Boom remontowy

Renowacja i przebudowa stanowią obecnie ważny czynnik ekonomiczny. Podczas renowacji łazienki, bardzo często życzeniem inwestora jest natrysk bez brodzika.

Szczególne wymagania przy renowacji łazienki

Podczas planowania zakresu prac remontowych należy uwzględnić w szczególności przebieg i stan przewodów, a w przypadku późniejszej instalacji natrysku bez brodzika, także wysokość zabudowy, spadek i uszczelnienie zg. z normą DIN 18534.

Czy zawsze trzeba wymieniać instalację?

Jeżeli piony kanalizacyjne są jeszcze w dobrym stanie lub niezbyt stare, często wystarczy nowe podejście kanalizacyjne do urządzenia sanitarnego. W innym przypadku instalator może poprowadzić nowe przewody w zestawie do lekkiej zabudowy lub zamontować je podtynkowo.

Systemy odwadniające do natrysków bez brodzika

Systemy odwadniające do późniejszej instalacji natrysków bez brodzika muszą spełniać nie tylko podstawowe wymagania, lecz często także posiadać wyjątkowo niską wysokość montażową.

Instalacja natrysku bez brodzika

Natryski bez brodzika wymagają określonej wysokości zabudowy oraz odpowiedniej konstrukcji podłogi, która umożliwi instalację techniki odwadniającej oraz wykonanie spadku jastrychowego. Uszczelnienie zespolone należy wykonać zgodnie z normą DIN 18534.

Normy i przepisy

Większość norm i przepisów opracowano z myślą o nowo powstałych budynkach. Dlatego nie zawsze można wcielić je w życie w budynkach już istniejących. Mimo to, w dalszym ciągu muszą być spełnione podstawowe wymagania oraz wymogi istotne ze względów bezpieczeństwa.

Czynnik ekonomiczny „Przebudowa w już istniejących budynkach”

Przebudowa, renowacja i modernizacja odgrywają coraz większą rolę w branży budowlanej. Do kategorii tej zalicza się coraz większa ilość realizowanych projektów – ponieważ miasta wypełnione są gęstą zabudową i zaczyna brakować miejsca pod nowe inwestycje. Jeżeli trend starzejącego się społeczeństwa utrzyma się, w dłuższej perspektywie będziemy potrzebować nie większej ilości, a innej jakości przestrzeni mieszkalnej. Oprócz braku barier, coraz większe znaczenie ma kwestia energooszczędności. Jednocześnie, prace budowlane w już istniejących budynkach niosą z sobą nowe wyzwania. Jednym z nich jest trudne zadanie polegające na ocenie, jak połączyć nowe wyposażenie z zastanym na miejscu. Komunikacja pomiędzy poszczególnymi specjalistami staje się wówczas trudniejsza, a przy tym ani architekci, ani projektanci, ani wykonawcy nie mogą do końca przewidzieć, czego oczekiwać na miejscu robót.

Renowacja łazienki i późniejsza instalacja natrysku bez brodzika

Niemały odsetek prac renowacyjnych jest przeprowadzany w łazienkach. Niemcy odnawiają swoje łazienki średnio raz na 15 – 20 lat. Zgodnie z badaniem przeprowadzonym na zlecenie Zrzeszenia Niemieckiej Branży Sanitarnej (2017), 6,2 mln Niemców planuje w 2019 roku częściowy lub kompletny remont łazienki.

Natryski bez brodzika w niemieckich łazienkach
Natryski bez brodzika w niemieckich łazienkach
Odsetek łazienek z natryskiem bez brodzika w 2011 r.
Odsetek łazienek z natryskiem bez brodzika w 2011 r.

Odsetek łazienek z natryskiem bez brodzika w 2011 r.

Odsetek łazienek, w których planowana jest przebudowa dla seniora
Odsetek łazienek, w których planowana jest przebudowa dla seniora

Odsetek łazienek, w których planowana jest przebudowa dla seniora

Odsetek łazienek z natryskiem bez brodzika w 2017 r.
Odsetek łazienek z natryskiem bez brodzika w 2017 r.

Odsetek łazienek z natryskiem bez brodzika w 2017 r.

Natryski bez brodzika w niemieckich łazienkach

Pytani o przyczyny renowacji łazienki, inwestorzy oprócz planów jej powiększenia oraz ogólnej potrzeby remontu, wymieniali także konieczność przystosowania łazienki dla seniora. Zarówno w przypadku potrzeby wygospodarowania większej ilość miejsca, jak i przystosowania łazienki dla seniora, natryski bez brodzików są bardzo praktycznym i popularnym rozwiązaniem. Dla porównania: Podczas gdy w 2011 roku tylko 7% niemieckich łazienek było wyposażonych w natryski bez brodzika, to w 2017 r. było ich już 17%. Jednak potencjał nie został jeszcze wyczerpany. Ok. 11% gospodarstw domowych nie posiadających jeszcze łazienki przystosowanej dla seniora, planuje jej remont. Daje to łącznie 1,8 mln łazienek, które być może zostaną w bliskiej przyszłości poddane przebudowie.

Szczególne wymagania przy renowacji łazienki oraz późniejszej instalacji natrysku bez brodzika

Renowacja, przynajmniej w przypadku szerszego zakresu prac, rozpoczyna się od usunięcia kolejnych warstw wyposażenia. Usunięte zostają wszystkie stare urządzenia sanitarne, kafelki i – zależnie od ich stanu – także instalacja sanitarna i elektryczna. Szczególną uwagę należy zwrócić na przewody doprowadzające wodę i rury kanalizacyjne, ponieważ ich położenie w mniejszym lub większym stopniu decyduje o rozmieszczeniu nowych urządzeń sanitarnych (natrysku, wanny, umywalki).

Jeżeli ma być wykonany natrysk bez brodzika, dochodzi do tego jeszcze kilka czynników: oprócz wyboru odpowiedniego systemu odwadniającego, niezbędne jest również wykonanie uszczelnienia oraz zaprojektowanie spadku.

Przewody i przyłącza

Aby instalacja sanitarna działała jak należy, natrysk, wanna, umywalka itp. muszą zostać podłączone po pierwsze do instalacji wody zimnej / ciepłej, a po drugie do instalacji odwadniającej. Podczas gdy w nowych budynkach można zadecydować o rozmieszczeniu przyłączy i przewodów, podczas renowacji konieczna jest praca z już istniejącymi przewodami i przyłączami.

Korpus wpustu DallFlex
Korpus wpustu DallFlex

Korpus wpustu DallFlex

Ma to znaczący wpływ na ostateczne rozmieszczenie różnych urządzeń sanitarnych – w każdym razie wtedy, gdy trzeba trzymać się z góry założonych ograniczeń czasowych i finansowych. Dlatego też przed rozpoczęciem renowacji, architekt, instalator lub wykonawca zazwyczaj przeprowadza wstępne rozeznanie, aby poznać rozmieszczenie i stan dostępnych rur.

Idealny do późniejszej instalacji natrysków bez brodzika: Korpus wpustu DallFlex posiada trzy przyłącza do dowolnego montażu króćca odpływowego – można go zamontować z przodu bądź z boku po lewej lub prawej stronie. Umożliwia to bezproblemowe podłączenie korpusu wpustu do istniejącego przewodu kanalizacyjnego.

Kiedy konieczna jest wymiana przewodów?

Ogólna zasada mówi, że rury wodociągowe wykonane z miedzi lub stali mogą być użytkowane maks. przez 40 lat. Przy okazji renowacji łazienki warto więc wymienić starsze przewody, nawet jeżeli jeszcze działają.

Jakie rury będą potrzebne?

Łącznik rurowy HT/SML
Łącznik rurowy HT/SML

Łączniki rurowe HT/SML Dallmer do niezawodnego i szybkiego łączenia rozmaitych rur

Do odwodnienia stosowane są zazwyczaj rury HT z izolacją akustyczną. Skrót HT pochodzi od „wysokiej temperatury” ze względu na wytrzymałość termiczną do 95°C. Ponadto, rury z polipropylenu są odporne na działanie kwasów, ługów i soli. Rury HT są dostępne w sprzedaży w rozmiarach od DN 32 do DN 160 oraz długościach od 150 do 5000 mm. Dodatkowo oferowane są rozmaite rozgałęźniki i kolana oraz adaptery do podłączania do innych rur. Wybór właściwej długości i średnicy należy do projektanta. Przy przyłączach dla instalacji odwadniającej należy zawsze uwzględnić, że odpływ liniowy potrzebuje np. króćca odpływowego zg. z DIN 1986-4, aby zapewnić szczelne podłączenie.

Rury do instalacji wodociągowej odpowiadają pod względem wymiarowym normie DIN 1988-3 Wymagania techniczne w odniesieniu do instalacji wody pitnej, cechują się zazwyczaj małymi średnicami znamionowymi, wytrzymują ciśnienie min. 6 bar i niemal nie wymagają konserwacji. Od lat 90-tych coraz częściej stosuje się rury z tworzyw sztucznych, jednak popularnością cieszą się także rury miedziane i ze stali nierdzewnej.

Instalacja nowych przewodów

Jeżeli na początku renowacji okazuje się, że stare przewody nie pasują do planowanego rozmieszczenia urządzeń sanitarnych, istnieją dwie możliwości:

Uszczelnienia przepustów rurowych

Jeżeli zainstalowano nowe rury lub podejścia kanalizacyjne, ich przyłącza również należy fachowo uszczelnić. Zazwyczaj stosowane są w tym celu taśmy i mankiety uszczelniające wg DIN 18534 zg. z ETA (Europejska Aprobata Techniczna) lub abP (ogólne świadectwo kontroli nadzoru budowlanego). Aby przyłącza mogły zostać prawidłowo uszczelnione, przewody rurowe muszą nieco wystawać ponad poziom uszczelnienia. Tylko wówczas mankiet uszczelniający może w sposób wodoszczelny objąć rurę. Jeżeli przewód rurowy jest za krótki, zastosowanie znajdują tzw. elementy dystansowe, pozwalające na przedłużenie przewodów rurowych o maks. 5 mm. Problem niedostatecznej długości występuje raczej w przypadku instalacji podtynkowej. Przy instalacji w zabudowie lekkiej, odpowiednie długości przyłączy są wykonane fabrycznie.

Wentylacja przewodów

Niezależnie od sposobu instalacji nowych przewodów, instalator musi zawsze przewidzieć dostateczną wentylację rur. Jest to konieczne, ponieważ podczas odpływu wody użytkowej, w instalacji powstaje podciśnienie. Jeżeli nie zostanie ono wyrównane poprzez napływ powietrza, podciśnienie zasysa wodę z syfonu. Tym samym zanika bariera pomiędzy kanalizacją i łazienką, co umożliwia rozchodzenie się nieprzyjemnych zapachów. Dobrze zaprojektowana instalacja odpowietrzająca eliminuje ten problem. Korzystnym rozwiązaniem, w szczególności przy pracach renowacyjnych i przebudowach, jest w tej sytuacji montaż napowietrzaczy rurowych. Napowietrzacze rurowe to zawory mechaniczne, wyrównujące ciśnienie w instalacji. Pod wpływem podciśnienia zawór napowietrzający otwiera się, a świeże powietrze zostaje zassane do rury do momentu wyrównania ciśnienia. W ten sposób napowietrzacze rurowe zapobiegają wyssaniu wody z syfonu i wydostawaniu się nieprzyjemnych zapachów z kanalizacji. Gdy ciśnienie jest wyrównane, zawór pozostaje zamknięty, natomiast w przypadku nadciśnienia zawór uszczelnia się. Zawory napowietrzające gwarantują bezawaryjne działanie przez wiele lat.

Późniejsza instalacja natrysków bez brodzika

Na instalację natrysku bez brodzika nigdy nie jest za późno! Jeżeli w łazience był już zainstalowany natrysk z brodzikiem, przyłącza wodne znajdują się na właściwej wysokości. Jeżeli łazienka była wcześniej wyposażona w wannę, przyłącza można przesunąć i umieścić wyżej.

Niezależnie od pozycji przewodów, podczas późniejszej instalacji natrysków bez brodzika należy również uwzględnić i pogodzić z sobą kilka innych aspektów. Na wybór systemu odwadniającego, wykonanie spadku oraz uszczelnienie ma wpływ między innymi podkonstrukcja, zabudowa podłogi, obciążenie wodą oraz obecność ścianki prysznicowej.

Systemy odwadniające do natrysków bez brodzika

Zaprojektowanie natrysku bez brodzika to nie lada dylemat. Decyzja zaczyna się od wyboru pomiędzy odpływem liniowym i wpustem podłogowym. Systemy odwadniające są dostępne w postaci kompletnych systemów, dowolnie łączonych elementów jak w przypadku systemu DallFlex, elementów natryskowych ze zintegrowanym spadkiem oraz rozwiązań z pompą. Na etapie wyboru pomiędzy jednym czy drugim systemem należy uwzględnić podstawowe wymagania oraz warunki miejscowe – w szczególności zaś dostępną wysokość zabudowy!

Różnorodne systemy odwadniające do natrysków bez brodzika

Planując instalację natrysku bez brodzika w łazience, można wybierać spośród rozmaitych systemów odpływowych. Do wyboru pozostają zarówno klasyczne opcje ze spadkiem jastrychowym, jak i warianty z elementem natryskowym oraz rozwiązania alternatywne z systemami pomp do instalacji przy niskiej wysokości zabudowy.

Uszczelnienie zespolone

Wyłącznie fachowe uszczelnienie natrysku gwarantuje trwałe bezpieczeństwo, także w przypadku regularnego obciążenia wodą. Z kolei wadliwe uszczelnienia mogą prowadzić do drogich szkód następczych. Dlatego w ramach renowacji należy wykonywać uszczelnienie zespolone zg. z DIN 18534.

Jastrych z wykonanym spadkiem

Wykonany 2% spadek
Wykonany 2% spadek

Wykonany 2% spadek

Działanie instalacji odwadniającej natrysku opiera się na sile grawitacji. Dlatego też powierzchnia natrysku musi posiadać odpowiedni spadek, wykonywany zazwyczaj jako tzw. „spadek jastrychowy”. Odpływy liniowe lub wpusty podłogowe są instalowane w najniższym punkcie powierzchni natrysku. Spadek należy zaplanować i wykonać w taki sposób, aby woda była odprowadzana wprost do odpływu. Podczas projektowania spadku należy uwzględnić ilość odprowadzanej wody oraz przewidywaną wysokość spiętrzenia.

Normy i przepisy

Norma DIN EN 12056
 Norma DIN EN 1253
 Norma DIN 18534
Instrukcja IVD nr 3
Norma VDI 6000
Norma DIN 4109
Norma DIN 4102-1
Norma DIN 18040
DIN EN 12056 – Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków

Norma ta określa wymagania dla instalacji odwadniających wewnątrz budynków. Część 1 zawiera informacje podstawowe. Obejmują one m.in. zakres zastosowania: norma obowiązuje dla budynków mieszkalnych, gospodarczych i przemysłowych. Norma DIN 12056-1 definiuje ponadto najważniejsze zagadnienia dotyczące rodzajów wody (ściekowej), przewodów wentylacyjnych i rur. Norma wyszczególnia wymagania, jakie muszą zostać spełnione, na przykład w zakresie bezpieczeństwa i higieny. Część 2 normy zajmuje się projektowaniem i wyliczeniami dotyczącymi przewodów ściekowych.

DIN EN 1253 Wpusty ściekowe w budynkach – Część 1: Podłogowe wpusty ściekowe z uszczelnieniem klapowym na głębokości co najmniej 50 mm

Norma DIN EN 1253 określa wykonanie techniczne oraz badania elementów odwadniających. Uwzględnia takie aspekty jak: wymagana wydajność odpływu elementów odwadniających, zastosowanie syfonów oraz klasy obciążenia rusztów i pokryw wpustów podłogowych lub odpływów liniowych. Celem opisanej normy jest zapewnienie wysokiej użyteczności wpustów.

DIN 18534 – Uszczelnienie pomieszczeń

Tematem tej normy jest uszczelnienie pomieszczeń, a tym samym także natrysków bez brodzika, z uwzględnieniem rodzaju połączenia, szerokości kołnierza oraz klasy ekspozycji na działanie wody. Odnosi się ona do połączeń za pomocą mankietu uszczelniającego, połączeń klejonych i zaciskowych wykonywanych na miejscu oraz połączeń fabrycznych. Norma DIN 18534 określa minimalną szerokość kołnierza i definiuje klasy ekspozycji na działanie wody, aby uszczelnienie było dostosowane do rzeczywistego obciążenia wodą.

Więcej o DIN 18534

Instrukcja IVD nr 3 „Konstrukcja i uszczelnienie szczelin w pomieszczeniach sanitarnych i wilgotnych”

Instrukcja zawiera niezbędne informacje na temat materiałów uszczelniających i szczelin. Obejmują one wymagania jakościowe odnośnie środków uszczelniających, ich prawidłowy dobór oraz wymiarowanie i wykonanie szczelin podłogowych i ściennych. Instrukcja objaśnia również zastosowanie elementów systemowych i środków pomocniczych, aplikację środka uszczelniającego oraz konserwację, czyszczenie i renowację szczelin.

Cykl dyrektyw VDI 6000 – Wyposażenie pomieszczeń sanitarnych

Dyrektywa VDI 6000 dotyczy kwestii projektowania, wymiarowania i wyposażenia pomieszczeń sanitarnych. Oprócz łazienki, do pomieszczeń sanitarnych zaliczane są także toalety dla gości, kuchnie, pralnie i pomieszczenia gospodarcze. Cykl dyrektyw zawiera w oddzielnych dokumentach zróżnicowane wytyczne dotyczące pomieszczeń sanitarnych w mieszkaniach, zakładach pracy, obiektach widowiskowych, hotelach, domach spokojnej starości, przedszkolach i szkołach.

DIN 4109 – Izolacja akustyczna w budownictwie naziemnym

Krajowe przepisy budowlane wymagają, by budynek posiadał odpowiednią izolację akustyczną w celu ochrony jego mieszkańców lub użytkowników przed niedopuszczalnymi obciążeniami i czynnikami szkodliwymi dla zdrowia. Norma DIN 4109 określa minimalne wymagania, dokument uzupełniający „Załącznik 2” zalecenia w zakresie zwiększonej izolacji akustycznej. W odniesieniu do łazienek i natrysków bez brodzika, norma określa wartości graniczne dla odgłosu kroków i odgłosów eksploatacyjnych.

Więcej o izolacji akustycznej

DIN 4102-1: Palność elementów i materiałów budowlanych

Norma ta określa klasy odporności ogniowej, możliwość zastosowania określonych materiałów budowlanych w wewnętrznych instalacjach budynków oraz metody badań elementów i materiałów budowlanych. Na poziomie europejskim podobną funkcję pełni norma DIN EN 13501.

Więcej o ochronie przeciwpożarowej

DIN 18040: Budownictwo bez barier – podstawy planowania

Jeżeli łazienka lub natrysk mają być wolne od barier architektonicznych, wówczas obowiązuje norma DIN 18040. Uogólniając, norma DIN 18040 dotyczy projektowania, wymiarowania i wykonania obiektów budowlanych pod względem braku barier dla osób niepełnosprawnych. Zasadniczo chodzi o to, by umożliwić wszystkim obywatelom równy udział w życiu społecznym i swobodę poruszania się, w miarę możliwości bez pomocy innych osób. Zgodnie z niemiecką ustawą o równouprawnieniu osób niepełnosprawnych (BGG), norma DIN 18040 powinna zapewnić możliwość równego użytkowania dostępnej infrastruktury przez wszystkich ludzi. Obejmuje to również wymiarowanie i wyposażenie łazienek, zarówno w mieszkaniach prywatnych jak i budynkach publicznych.

Więcej o łazienkach bez barier

Słownik pojęć

Blokada antyzapachowa
DIN 1988 Wymagania techniczne w odniesieniu do instalacji wody pitnej
Dobra praktyka inżynierska
ETA (Europejska Aprobata Techniczna)
Uszczelnienie zespolone
Wysokość zabudowy i wysokość montażowa
abP (ogólne świadectwo kontroli nadzoru budowlanego)

Aby do łazienki (lub innych pomieszczeń sanitarnych) nie przedostawały się gazy kanalizacyjne, wpusty muszą posiadać blokadę antyzapachową. Tradycyjnie składa się ona z syfonu wypełnionego wodą, która stanowi tzw. zamknięcie wodne. Woda tworzy nieprzepuszczalną dla powietrza barierę pomiędzy kanalizacją i łazienką.

Norma ta ma za zadanie zapewniać odpowiednią jakość wody pitnej. Reguluje wszelkie kwestie związanie z projektowaniem, wykonaniem oraz doborem materiałów. Jej zalecenia obejmują zarówno techniki zapobiegania korozji i osadzania się kamienia, jak i wytyczne w zakresie średnicy i ciśnienia w rurach.

Dobra praktyka inżynierska obejmuje zbiory reguł, których słuszność została dowiedziona naukowo i potwierdzona w praktyce.

Skrót od European Technical Assessment, po polsku: Europejska Aprobata Techniczna. Europejska Aprobata Techniczna stanowi potwierdzenie właściwości wyrobów budowlanych, dla których nie istnieją jeszcze normy zharmonizowane na poziomie europejskim (lub nie są one całkowicie zharmonizowane). Dokument ETA umożliwia sprzedaż wyrobów budowlanych na rynkach Europejskiego Obszaru Gospodarczego. W Niemczech aprobaty wydaje Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej (DIBt).

Wykonanie uszczelnienia zespolonego jest niezbędne, ponieważ zaspoinowane wykładziny z płytek, płyt lub kamienia naturalnego nie są same w sobie wodoszczelne. Podstawę uszczelnienia zespolonego stanowi masa uszczelniająca nanoszona pędzlem/szpachlą lub wstęgowy materiał uszczelniający. Dopiero na tę warstwę wykonawca kładzie płyty lub płytki przy zastosowaniu techniki cienkowarstwowej. Uszczelnienia zespolone muszą być wykonywane we wszystkich miejscach narażonych na oddziaływanie wody rozpryskowej lub użytkowej.

Całkowita grubość konstrukcji podłogi, od niewykończonej powierzchni stropu do okładziny podłogowej (płytek) nazywana jest wysokością zabudowy. Z kolei wysokość montażowa korpusu wpustu wskazuje, ile miejsca na montaż korpusu potrzeba w podłodze.

Świadectwo to sporządzane jest dla produktów, które nie mają zasadniczego znaczenia dla bezpieczeństwa obiektu budowlanego lub mogą być poddane ocenie w ramach powszechnie przyjętego postępowania kontrolnego. abP potwierdza, że produkt może być stosowany do określonego celu. Wydawanie abP jest zadaniem specjalnych, akredytowanych laboratoriów badawczych.

Polecane produkty

Ostatnia aktualizacja: Październik 2019

Passen Sie den Datenschutzhinweis entsprechend der eingesetzten Techniken an.

Prüfen Sie außerdem, ob ohne Zustimmung tatsächlich keine externen Ressourcen aufgerufen werden und beachten Sie, dass eigene Ergänzungen nicht automatisch blockiert werden. Informationen zu Cookies und wie Sie diese deaktivieren, finden Sie unter https://dev.weblication.de/dev/blog/base-cookies.php

Falls der Hinweis nicht benötigt wird, können Sie ihn über die Projektkonfiguration deaktivieren oder anders einblenden.

Datenschutzhinweis

Diese Webseite nutzt externe Komponenten, wie z.B. XXX, XXX, und XXX welche dazu genutzt werden können, Daten über Ihr Verhalten zu sammeln. Datenschutzinformationen

Notwendige Cookies werden immer geladen
Pobierz zaznaczone
Zamów kopie drukowane