Cierpiący na porażenie poprzeczne Jörg Leonhardt z Reiskirchen (Hesja), wraz ze swoim stowarzyszeniem „Wings for Handicapped” od wielu lat walczy o wyższą jakość i większą radość życia osób niepełnosprawnych fizycznie. 
Czasem wymaga to ogromnego zaangażowania i kreatywności, czego dowodzi niedawna przebudowa siedziby stowarzyszenia: dokonano tam przebudowy długiej i wąskiej łazienki z lat 70-tych, o co najmniej „wątpliwej” funkcjonalności, w łazienkę bez barier. Oczywiście z uwzględnieniem natrysku bez brodzika, odwadnianym za pomocą odpływu liniowego „CeraWall Individual”.

Budynek, w którym mieści się siedziba stowarzyszenia „Wings for Handicapped” („W4H”) w Reiskirchen w Hesji, powstał na początku lat 70-tych – i pod względem architektonicznym również dokładnie odzwierciedlał te czasy. Zbyt wąskie drzwi, zbyt wiele schodów, zbyt ciasne toalety – Jörg Leonhardt założył sobie iście herkulesową pracę. Ponieważ sam porusza się na wózku inwalidzkim, nie było mu trudno już podczas pierwszych oględzin rozpoznać najistotniejsze mankamenty mieszkania z punktu widzenia osoby niepełnosprawnej fizycznie: „W tamtych czasach pojęcie budownictwa bez barier właściwie nie istniało. Na szczęście do dziś coś się w tym względzie zmieniło, na przykład w łazienkach. Natryski bez brodzika powstają co prawda najczęściej z myślą o wygodzie, jednak my, osoby na wózkach, także na tym korzystamy".

W latach 70-tych nikt najwyraźniej nie myślał o wygodzie. Zamiast tego, tak jak w siedzibie naszego stowarzyszenia, budowano długie, wąskie łazienki, na których końcu, przy oknie, instalowano natrysk. Dla osoby niepełnosprawnej to kompletna katastrofa, łazienka i tak jest już niemal za wąska, by do niej wjechać. Gdy wreszcie uda się dotrzeć do prysznica, brodzik o wysokości 40 cm staje się barierą nie do pokonania.

Mało „przestrzeni u góry”

Gdy wydawało się, że instalacja zupełnie nowego natrysku bez brodzika jest już blisko, bardzo szybko napotkano na ograniczenia techniczne: Pomieszczenie mające zaledwie 1,20 m szerokości nie spełnia normatywnych wymagań dla przestrzeni „przystosowanej dla osób niepełnosprawnych”. Do tego doszedł problem wymaganej wysokości montażowej odpływu – ponieważ również konstrukcja stropu, a tym samym grubość warstwy jastrychu, dokładnie odpowiadała specyfice lat 70-tych. Leonhardt: „Nie było tam zbyt dużo miejsca na instalację odwadniającą, zarówno na dole jak i u góry”.

A przy tym nie można było dodatkowo pomniejszyć wizualnie i tak wąskiego pomieszczenia poprzez cięcia płytek. Zamiast tego należało wykreować jak najbardziej jednorodną powierzchnię posadzki, by łazienka wydawała się większa. Już ten warunek wykluczył zastosowanie tradycyjnego odpływu punktowego. Taki odpływ w łazience dla użytkowników wózków inwalidzkich zawsze przeszkadza, ponieważ utrudnia manewrowanie.

Jörg Leonhardt miał już w głowie konkretny pomysł na estetyczne i technicznie niezawodne rozwiązanie problemu: „W domu mojego ojca znajduje się natrysk bez brodzika, w którym zastosowano odpływ liniowy Dallmer. Po dobrych osobistych doświadczeniach, postanowiłem zastosować to rozwiązanie także w sanitariatach stowarzyszenia”.

Wybór był o tyle łatwiejszy, że korpus wpustu DallFlex przeznaczony do wybranego modelu „CeraWall Individual” umożliwia wyjątkowo niską zabudowę na wysokość zaledwie 65 mm. Powstaje konstrukcja na tyle niska, że nadaje się nawet do montażu w poziomie podłogi w budynku z lat 70-tych – wciąż zapewniając wydajność odpływu rzędu 0,5 l na sekundę. W klasycznych systemach natryskowych jest to wynik więcej niż wystarczający.

Praktyczna konstrukcja

Czynnikiem decydującym o wyborze tego wariantu odwodnienia był jednak fakt, że odpływ liniowy „CeraWall Individual” jest niemal niewidoczny zarówno pod względem wizualnym jak i technicznym: Z jednej strony, wyjątkowo wąski profil ze stali nierdzewnej, niewiele większy niż grubość palca, tworzy płynne przejście pomiędzy ścianą i podłogą. Wielkoformatowe płytki mogły zostać ułożone bez zakłócających optykę cięć na całej długości i szerokości łazienki, z dyskretnym spadkiem w stronę ściany. Tam niemal niewidoczny, zintegrowany spadek w odpływie liniowym kieruje wodę w stronę wpustu, zapewniając skuteczne odprowadzenie nawet dużych jej ilości.

Ponadto, dzięki umieszczeniu systemu odwadniającego bezpośrednio przy ścianie, także cała technika odpływowa – tutaj: korpus wpustu „DallFlex” – mogła zostać posadowiona bezpośrednio na podłodze i zalana jastrychem pływającym. Strefa ruchu użytkownika natrysku znajduje się całkowicie poza obszarem jakichkolwiek elementów instalacji, co ułatwia manewrowanie wózkiem inwalidzkim. Jednak konstrukcja odpływu jest przystosowana do zwiększonego obciążenia punktowego w postaci wózka inwalidzkiego lub stołka. Zapewnia to możliwość umiejscowienia odpływu w innym miejscu, na przykład pośrodku powierzchni natrysku bez brodzika.

Instalacja odpływu liniowego Dallmer jasno rozdziela zakres obowiązków instalatora sanitarnego i wykonawcy posadzki. Powód: Dzięki wyraźnemu oddzieleniu korpusu wpustu i profilu odwadniającego, odpływ zostaje najpierw wsparty na podłodze, podłączony do instalacji odwadniającej i wypoziomowany. Potem zostaje zalany jastrychem, a poprzez elastyczny mankiet uszczelniający pewnie połączony z uszczelnieniem zespolonym.

Dopiero na tym etapie wkracza płytkarz, który osadza wąski profil ze stali nierdzewnej „CeraWall Individual” w warstwie kleju i układa płytki wokół profilu równo z poziomem podłogi. Największa zaleta takiego rozwiązania: Ten minimalistyczny profil odpływowy wyjątkowo stabilnie, całkowicie przylega do jastrychu, nie występuje też problem podziału kompetencji pomiędzy wykonawcą wykonującym posadzkę a hydraulikiem.

Wysoce pożądana kreatywność

Dziś stara „długa i wąska” łazienka w siedzibie stowarzyszenia „W4H” nie tylko znakomicie wygląda. Jest jednocześnie doskonałym przykładem, że dzięki zręcznemu zaprojektowaniu i zastosowaniu właściwych produktów – w tym wypadku m.in. odpływu liniowego Dallmer – można bez znacznego zwiększenia kosztów stworzyć przemyślane co do centymetra, funkcjonalne pomieszczenia dla niepełnosprawnych. Jörg Leonhardt dodaje: „W tym niezwykle ważnym obszarze oczekuję od projektantów większej kreatywności i odwagi – także w zakresie rozwiązań budowlanych – bo jak pokazuje przebudowa naszej siedziby oraz wyposażenie takie jak natrysk bez brodzika z wysoce wydajnym odpływem liniowym, naprawdę bardzo niewiele potrzeba, by dodać skrzydeł osobom niepełnosprawnym w ich codziennym życiu!”

„Wings for Handicapped – Skrzydła dla niepełnosprawnych”, tak nazwał Jörg Leonhardt założone przez siebie w 2000 roku stowarzyszenie z siedzibą w heskim Reiskirchen. Tę nazwę uważa jednocześnie za program: chce „dodać skrzydeł” osobom niepełnosprawnym. Być może trochę w nawiązaniu do austriackiego producenta napoju, który rzekomo „dodaje skrzydeł”. Lecz jego motywacja jest o wiele poważniejsza: 51-letni Leonhardt sam od osiemnastego roku życia cierpi na porażenie poprzeczne, będące skutkiem wypadku drogowego. Gdy w 1983 roku wjechał w zakręt z prędkością 140 km/h, dopiero co otrzymał prawo jazdy…

A jednak: Nie poddał się – w końcu już od dziecka chciał zostać kaskaderem. A z marzeń, jak mówi Leonhardt, tak łatwo się nie rezygnuje. Dziś pływa motorówką, nurkuje, skacze ze spadochronem, lata szybowcem lub lotnią i jako wicemistrz Europy w koszykówce na wózkach uczestniczył w paraolimpadzie w Sydney. Leonhardt dodaje skrzydeł innym niepełnosprawnym, zachęcając do realizacji marzeń swoim własnym przykładem: na przykład dzięki „Hoppetosse”, łodzi pneumatycznej napędzanej silnikiem o mocy 300 KM – atrakcji stowarzyszenia „W4H”; sfinansowanej przez liczne darowizny firm z branży przemysłowej.

Więcej informacji o stowarzyszeniu „W4H” można znaleźć pod adresem www.w4h.de

Stary natrysk w siedzibie stowarzyszenia „W4H”: typowa łazienka z lat 70-tych, długa, wąska i praktycznie nie nadająca się do użytku przez osoby na wózkach inwalidzkich. (fot.: Dallmer GmbH + Co. KG)

 Zestaw podtynkowy, wielkoformatowe, jasne płytki i nowy natrysk bez brodzika z odpływem liniowym „CeraWall Individual” przy oknie – już podczas przebudowy dało się odczuć przyszłą przestronność nowej łazienki bez barier. (fot.: Dallmer GmbH + Co. KG)

Długa, wąska łazienka po renowacji: otwarta, jasna i przystosowana dla użytkowników wózków inwalidzkich. (fot.: Dallmer GmbH + Co. KG)

Ścian nośnych nie możemy przesunąć – lecz zręczne wyposażenie zapewnia we współczesnych łazienkach ilość przestrzeni niezbędną do bezproblemowego poruszania się nawet na wózku inwalidzkim. (fot.: Dallmer GmbH + Co. KG)

Zaledwie pasek przy ścianie, lecz zdumiewa wydajnością odpływu: Dzięki swojemu subtelnemu wzornictwu, odpływ liniowy Dallmer „CeraWall Individual” dba o brak barier w łazience także pod względem wizualnym. (fot.: Dallmer GmbH + Co. KG)